بااینکه در حال حاضر، چاپ دیجیتال فقط 5 درصد از سهم چاپ در صنعت تولید پارچه را در دست دارد، اما بررسی های بازار نشان می دهد که این رقم در بازه ی زمانی ده تا بیست سال آینده، از 5 درصد به 80 درصد خواهد رسید.
چاپ دیجیتال پارچه
چاپ دیجیتال پارچه در صنعت چاپ پارچه روش تازه ای محسوب نمی شود. در واقع صنعت پارچه از دهه ی 1990 میلادی با روش چاپ دیجیتال پارچه آشنا شد، با این تفاوت که در آن زمان خبری از پرینترهای پیشرفته ی جوهرافشان پارچه نبود، بلکه چاپ به روش حرارتی و با کاغذهای ترانسفر انجام می شد. امروزه با اینکه هنوز چاپ ترانسفر کم و بیش رایج است، اما پرینترهای فوق العاده ی جوهرافشان می توانند در کسری از روز و به شکل مستقیم، هر طرح و رنگی را بر روی پارچه چاپ کنند. چاپ دیجیتال پارچه به روش های مختلف چاپ دای، چاپ پیگمنتی، چاپ ژاپنی پایه آب و چاپ سابلیمیشن قابل انجام است.
پیگمنت در مقابل دای
در چاپ پارچه به روش دای، عامل رنگی یا همان دای به سطح پارچه نفوذ می کند و یک پیوند شیمیایی قوی با بافت پارچه برقرار می کند. نفوذ رنگ به داخل پارچه، هم ماندگاری چاپ را افزایش می دهد و باعث می شود که رنگ ها با کیفیت و درخشانی بالاتری جلوه کنند. در واقع یکی از مزیت های مهم چاپ با روش دای، چاپ با کیفیت رنگی بالا و خلق جلوه های بصری جذاب، درخشان و با اشباع رنگی بالاست. همچنین از آنجایی که مرکب های دای بر روی سطح پارچه نمی مانند و به درون بافت آن نفوذ می کنند، صافی و یکدستی سطح پارچه را از بین نمی برند و بنابراین، بافت سطحی طبیعی پارچه پس از چاپ هم حفظ می شود. همچنین در چاپ به روش دای، آسیب کم رنگ شدن یا محو شدن چاپ پارچه یا همان به اصطلاح colorfastness که یک اختلال شایع چاپی است، اتفاق نمی افتد.
بااینحال این روش در کنار مزیت هایش، عیوبی هم دارد؛ اول اینکه چاپ دای بر روی پارچه های طبیعی مانند پارچه های از جنس نخ، ابریشم و لینن بهترین عملکرد را دارد. نتیجه ی این روش بر روی پارچه های مصنوعی مانند پلی استر آنچنان رضایت بخش نیست. همچنین اینکه مراحل چاپ به روش دای، از روش پیگمنتی بیشتر و طولانی تر است و شامل مراحل پیش و پس از چاپ می شود. علاوه بر این، چاپ به روش دای از نظر محیط زیستی، ناپایدارتر از سایر روش هاست و مصرف آب بالاتری دارد.
بااینحال، پرینترهای دیجیتال دای سابلیمیشن از عملکرد و اثربخشی بالایی برخوردار هستند. روش کار در این پرینترها به این شکل است که ابتدا مرکب های دای بر روی کاغذهای ترانسفر چاپ و بعد به پارچه منتقل می شوند. حرارتی که به کاغذ ترانسفر داده می شود، مرکب های دای را سابلیمیت می کند. فرآیند سابلیمیت کردن یعنی مرکب بدون شدن به فاز مایع، از حالت جامد به یکباره به حالت گازی شکل درمی آید و بعد بر روی پارچه می نشیند.
در روش چاپ با مرکب های پیگمنتی، برخلاف مرکب های دای، رنگدانه های پیگمنت به داخل پارچه نفوذ نمی کنند و بر روی سطح پارچه می نشینند. یکی از مزیت های این روش این است که برخلاف روش دای، با تمامی انواع پارچه های طبیعی و مصنوعی سازگار است. همینطور اینکه چاپ با پیگمنت مراحل ساده تر و کوتاهتری دارد و به فرآیندهای زمانبر پیش و پس از چاپ نیازی ندارد. همچنین، مقدار پوشش مرکبی در روش پیگمنت بالاتر است و بنابراین بر روی پارچه های تیره یا رنگی عملکرد بهتری دارد.
اما روش پیگمنت نسبت به روش دای، درخشانی رنگ پایین تری دارد. بنابراین، پارچه های چاپ شده به روش پیگمنت، نسبت به روش دای کمی تاریک تر و بی روح تر به نظر می رسند. همینطور در این روش از آنجایی که یک لایه ی مرکبی بر روی سطح پارچه ایجاد می شود، بافت سطحی طبیعی پارچه پس از چاپ از بین می رود و این ممکن کیفیت پارچه های ظریف و بسیار نرم مانند ابریشم را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین اینکه این لایه ی مرکبی در معرض ترک خوردگی و کنده شدن قرار دارد. طرح و تصاویر چاپ شده به روش پیگمنت، در مقابل شست وشوهای مکرر، به اندازه ی روش دای مقاوم نیستند و پس از مدتی، چاپ روی پارچه کمرنگ می شود.
یکبار گذر در مقابل چندبار گذر
پرینترهای چاپ دیجیتال پارچه در بازار متنوع هستند و هرکدام ممکن است فناوری منحصر به فردی را به کار گرفته باشد. اما به طور معمول، این پرینترها در دو مدل یکبار گذر (single pass) و چندبار گذر (multi pass) تولید می شوند.
پرینترهای دیجیتال چندبار گذر پارچه، نزدیک به 30 سال است که در بازار موجود اند. این پرینترها طرح و تصاویری را که به شکل pixel LAB هستند، به قطرات جوهر تبدیل میکند و بر روی پارچه می نشاند. پرینت هد موجود در این پرینترها، تصاویر را به شکل خطوط عمودی و با چند بار گذر از عرض پارچه، بر روی آن می نشاند. یکی از مزیت های پرینترهای چندبار گذر این است که اگر در گذرهای قبلی پرینت هد، مشکلی در چاپ طرح به وجود بیاید که به پارچه هم منتقل شده باشد، می توان در گذرهای بعدی پرینت هد از پارچه آنها را کاملا اصلاح کرد.
پرینترهای دیجیتال یکبار گذر نسبت به چندبار گذر جدیدتر هستند. ساختار این پرینترها به شکلی ست که از چند پرینت هد برخوردارند که همه ی آنها به طور همزمان در عرض پارچه حرکت می کنند و کار چاپ را انجام می دهند و اینکار سرعت چاپ پارچه را به شکل فوق العاده ای افزایش می دهد. سرعت چاپ پرینترهای یکبار گذر به 2400 متر در دقیقه هم می رسد. اما به دلیل اینکه این پرینترها به چند پرینت هد مجزا مجهز هستند، هزینه ی چاپ را به شکل قابل توجهی افزایش می دهند.
چاپ دیجیتال پارچه
چاپ دیجیتال پارچه در صنعت چاپ پارچه روش تازه ای محسوب نمی شود. در واقع صنعت پارچه از دهه ی 1990 میلادی با روش چاپ دیجیتال پارچه آشنا شد، با این تفاوت که در آن زمان خبری از پرینترهای پیشرفته ی جوهرافشان پارچه نبود، بلکه چاپ به روش حرارتی و با کاغذهای ترانسفر انجام می شد. امروزه با اینکه هنوز چاپ ترانسفر کم و بیش رایج است، اما پرینترهای فوق العاده ی جوهرافشان می توانند در کسری از روز و به شکل مستقیم، هر طرح و رنگی را بر روی پارچه چاپ کنند. چاپ دیجیتال پارچه به روش های مختلف چاپ دای، چاپ پیگمنتی، چاپ ژاپنی پایه آب و چاپ سابلیمیشن قابل انجام است.
پیگمنت در مقابل دای
در چاپ پارچه به روش دای، عامل رنگی یا همان دای به سطح پارچه نفوذ می کند و یک پیوند شیمیایی قوی با بافت پارچه برقرار می کند. نفوذ رنگ به داخل پارچه، هم ماندگاری چاپ را افزایش می دهد و باعث می شود که رنگ ها با کیفیت و درخشانی بالاتری جلوه کنند. در واقع یکی از مزیت های مهم چاپ با روش دای، چاپ با کیفیت رنگی بالا و خلق جلوه های بصری جذاب، درخشان و با اشباع رنگی بالاست. همچنین از آنجایی که مرکب های دای بر روی سطح پارچه نمی مانند و به درون بافت آن نفوذ می کنند، صافی و یکدستی سطح پارچه را از بین نمی برند و بنابراین، بافت سطحی طبیعی پارچه پس از چاپ هم حفظ می شود. همچنین در چاپ به روش دای، آسیب کم رنگ شدن یا محو شدن چاپ پارچه یا همان به اصطلاح colorfastness که یک اختلال شایع چاپی است، اتفاق نمی افتد.
بااینحال این روش در کنار مزیت هایش، عیوبی هم دارد؛ اول اینکه چاپ دای بر روی پارچه های طبیعی مانند پارچه های از جنس نخ، ابریشم و لینن بهترین عملکرد را دارد. نتیجه ی این روش بر روی پارچه های مصنوعی مانند پلی استر آنچنان رضایت بخش نیست. همچنین اینکه مراحل چاپ به روش دای، از روش پیگمنتی بیشتر و طولانی تر است و شامل مراحل پیش و پس از چاپ می شود. علاوه بر این، چاپ به روش دای از نظر محیط زیستی، ناپایدارتر از سایر روش هاست و مصرف آب بالاتری دارد.
بااینحال، پرینترهای دیجیتال دای سابلیمیشن از عملکرد و اثربخشی بالایی برخوردار هستند. روش کار در این پرینترها به این شکل است که ابتدا مرکب های دای بر روی کاغذهای ترانسفر چاپ و بعد به پارچه منتقل می شوند. حرارتی که به کاغذ ترانسفر داده می شود، مرکب های دای را سابلیمیت می کند. فرآیند سابلیمیت کردن یعنی مرکب بدون شدن به فاز مایع، از حالت جامد به یکباره به حالت گازی شکل درمی آید و بعد بر روی پارچه می نشیند.
در روش چاپ با مرکب های پیگمنتی، برخلاف مرکب های دای، رنگدانه های پیگمنت به داخل پارچه نفوذ نمی کنند و بر روی سطح پارچه می نشینند. یکی از مزیت های این روش این است که برخلاف روش دای، با تمامی انواع پارچه های طبیعی و مصنوعی سازگار است. همینطور اینکه چاپ با پیگمنت مراحل ساده تر و کوتاهتری دارد و به فرآیندهای زمانبر پیش و پس از چاپ نیازی ندارد. همچنین، مقدار پوشش مرکبی در روش پیگمنت بالاتر است و بنابراین بر روی پارچه های تیره یا رنگی عملکرد بهتری دارد.
اما روش پیگمنت نسبت به روش دای، درخشانی رنگ پایین تری دارد. بنابراین، پارچه های چاپ شده به روش پیگمنت، نسبت به روش دای کمی تاریک تر و بی روح تر به نظر می رسند. همینطور در این روش از آنجایی که یک لایه ی مرکبی بر روی سطح پارچه ایجاد می شود، بافت سطحی طبیعی پارچه پس از چاپ از بین می رود و این ممکن کیفیت پارچه های ظریف و بسیار نرم مانند ابریشم را تحت تاثیر قرار دهد. همچنین اینکه این لایه ی مرکبی در معرض ترک خوردگی و کنده شدن قرار دارد. طرح و تصاویر چاپ شده به روش پیگمنت، در مقابل شست وشوهای مکرر، به اندازه ی روش دای مقاوم نیستند و پس از مدتی، چاپ روی پارچه کمرنگ می شود.
یکبار گذر در مقابل چندبار گذر
پرینترهای چاپ دیجیتال پارچه در بازار متنوع هستند و هرکدام ممکن است فناوری منحصر به فردی را به کار گرفته باشد. اما به طور معمول، این پرینترها در دو مدل یکبار گذر (single pass) و چندبار گذر (multi pass) تولید می شوند.
پرینترهای دیجیتال چندبار گذر پارچه، نزدیک به 30 سال است که در بازار موجود اند. این پرینترها طرح و تصاویری را که به شکل pixel LAB هستند، به قطرات جوهر تبدیل میکند و بر روی پارچه می نشاند. پرینت هد موجود در این پرینترها، تصاویر را به شکل خطوط عمودی و با چند بار گذر از عرض پارچه، بر روی آن می نشاند. یکی از مزیت های پرینترهای چندبار گذر این است که اگر در گذرهای قبلی پرینت هد، مشکلی در چاپ طرح به وجود بیاید که به پارچه هم منتقل شده باشد، می توان در گذرهای بعدی پرینت هد از پارچه آنها را کاملا اصلاح کرد.
پرینترهای دیجیتال یکبار گذر نسبت به چندبار گذر جدیدتر هستند. ساختار این پرینترها به شکلی ست که از چند پرینت هد برخوردارند که همه ی آنها به طور همزمان در عرض پارچه حرکت می کنند و کار چاپ را انجام می دهند و اینکار سرعت چاپ پارچه را به شکل فوق العاده ای افزایش می دهد. سرعت چاپ پرینترهای یکبار گذر به 2400 متر در دقیقه هم می رسد. اما به دلیل اینکه این پرینترها به چند پرینت هد مجزا مجهز هستند، هزینه ی چاپ را به شکل قابل توجهی افزایش می دهند.
