چاپ دیجیتال برای قوطی های نوشیدنی ها، جدا از کیفیت رقابتی ای که به دست می دهد، مزایای منحصر به فردی هم دارد که از میان آنها می توان به چاپ بر حسب تقاضا و شخصی سازی شده اشاره کرد. ویژگی های فوق العاده ای که چاپ سنتی را تحت فشار قرار داده و به توسعه ی هرچه بیشتر چاپ دیجیتال کمک می کند.
صنعت تولید قوطی های نوشیدنی، یک صنعت کاملا متمرکز به شمار می رود. چهار تولیدکننده ی اصلی در این صنعت، با 800 شعبه ی کارخانه در آمریکا و اروپای شمالی مستقر هستند. این کارخانه ها، خدمات چاپ روی قوطی هم ارائه میدهند که البته تیراژ سفارشات آنها بسیار بالاست؛ مثلا تیراژ 100 هزار نسخه برای این کارخانه ها یک سفارش کوچک محسوب می شود. همچنین مراحل مختلف چاپ تا تحویل این سفارشات، از پیش از چاپ و آماده سازی پلیت گرفته تا نمونه زنی و تولید سفارش نهایی، بین سه تا شش ماه طول می کشد.
غیر از این کارخانه های دارای سفارشات تیراژ بالا، کارخانه های کوچکتری هم هستند که کار مشتریان با سفارشات محدودتر را راه می اندازند. مشتریانی که به دنبال چاپخانه هایی هستند که بتواند سفارش تیراژ پایین آنها را مثلا در چند نسخه به شکل سفارشی و البته فوری تحویل دهد. همینجاست که چاپ دیجیتال وارد میدان می شود.
دو فرآیند چاپ متفاوت را می توان در چاپ دیجیتال به کار گرفت: چاپ مستقیم بر روی قوطی و یا چاپ روی لیبل یا اسلیو و بعد چسباندن آن بر روی قوطی.
چاپ روی لیبل ها و اسلیوها را می توان با پرینترهای جوهرافشان مخصوص لیبل و بسته بندی های انعطاف پذیر موجود در بازار، به راحتی و سرعت چاپ کرد. این روش برای سفارشات با تیراژ پایین مناسب است اما به خاطر دو مرحله ای بودن فرآیند، هزینه ی اضافی ای را به مشتری تحمیل می کند.
چاپ جوهرافشان مستقیم بر روی قوطی هم چندین سال است که به بازار آمده؛ برای چاپ اطلاعات متغیر مانند تاریخ انقضا و دیگر شماره ها و کدها، از پرینترهای جوهرافشان استفاده می شود. اما در چند سال اخیر با پیشرفت فناوری های جوهرافشان، از آن برای چاپ گرافیک مستقیم بر روی قوطی، آنهم با کیفیت بسیار بالا هم استفاده می شود. برای چاپ مستقیم روی قوطی دو فرآیند وجود دارد: چاپ جوهرافشان یووی بهینه شده برای چاپ قوطی و چاپ Tonejet جوهرافشان که مخصوص چاپ روی قوطی ست.
چاپ جوهرافشان یووی
چاپ جوهرافشان یووی مستقیم بر روی سطوح، نزدیک به 7 سال پیش به بازار آمد؛ کمپانی های بزرگ و مطرح دنیا مثل زیراکس و هایدلبرگ، اولین پرینترهای جوهرافشان یووی مستقیم را به بازار عرضه کردند و پس از آنها، کمپانی کوچکتر دیگری هم این راه را ادامه دادند. بعضی از این پرینترها هیچوقت به بازار نیامدند اما بعضی دیگر مسیر موفقی داشتند و برای چاپ مستقیم برای قوطی هم بهینه شدند.
مثلا کمپانی آلمانی Hinterkopf، چندین پرینتر جوهرافشان مخصوص بسته بندی به بازار عرضه کرد که تعدادی از آنها برای چاپ روی انواع قوطی ها هم مناسبند.
کمپانی های دیگری هم هستند که مخصوصا روی چاپ مستقیم بر روی قوطی نوشیدنی ها تمرکز کردند؛ مثلا کمپانی Inkcups تعدادی از این پرینترها را عرضه کرده است که پرسرعت ترین آنها، میتواند در هر دقیقه تا 10 قوطی چاپ کند که البته تعداد آنها، به کیفیت و رزولوشن چاپ بستگی دارد. این پرینترها از مدل رنگی CMYK به همراه مرکب سفید و وارنیش استفاده می کنند. مدل The Helix Hi-Fi علاوه بر رنگ های اصلی، دو رنگ سایان روشن و مژنتای روشن هم دارد. مرکب این پرینترها یووی ست و رزولوشن چاپ هم در پرسرعت ترین حالت، 702 در 900 Dpi و در کمترین سرعت، 1200 Dpi است.
پرینتر Inkcups مدل The Helix Hi-Fi
اما یکی از پیشرفته ترین این پرینترها، متعلق به کمپانی معتبر INX است. این پرینتر که INX CP800 نام دارد، دارای نُه کانال مرکبی همراه با مرکب سفید است. رزولوشن چاپ در این پرینتر 1080 در 1440 Dpi است، از پرینت هدهای کمپانی Xaar استفاده میکند و مرکب های آن هم یووی ست. این پرینتر میتواند در هر سه تا چهار دقیقه، با 8 رنگ، یک قوطی چاپ کند.
جوهرافشان های یووی در کنار مزیت های فوق العاده شان، معایبی هم دارند. مثلا اینکه از این پرینترها نمیتوان برای محصولات غذایی استفاده کرد زیرا مرکب های یووی نباید در تماس مستقیم با محصول خوراکی قرار بگیرند. همچنین مرکب های یووی بعد از چاپ، نوعی حالت برجسته پیدا می کنند که با مرکب چاپ سنتی متفاوت است.
Tonejet و Cyclone
فناوری Tonejet توسط یکی از کمپانی های بسیار مطرح دنیا در زمینه ی توسعه ی تکتولوژی، یعنی شرکت بریتانیایی TTP Group به بازار معرفی شد. این شرکت در سال 2019، رسما از اولین ماشین مجهز به Tonejet خود رونمایی کرد. قبل از آن، از این فناوری به عنوان یک فناوری جانبی در خطوط چاپ جوهرافشان قوطی نصب و استفاده شده بود که البته بیشتر جنبه ی تحقیق و توسعه داشت.
اما پرینتری که در نهایت به بازار عرضه شد، Cyclone نام دارد که تمام ویژگی های مورد نیاز برای چاپ مستقیم بر روی قوطی را دارد؛ قوطی ها به ترتیب برداشته می شوند، تمیز می شوند، به دقت بررسی می شوند که نقصی نداشته باشند و بعد چاپ می شوند. این ماشین می تواند با سرعت 1 قوطی در ثانیه چاپ کند، رزولوشن چاپ 600 Dpi است و می تواند طیف رنگی خاکستری را هم چاپ کند. این ماشین در حال حاضر فقط از چهار رنگ اصلی CMYK پشتیبانی می کند، اما رنگ های تکمیلی هم در آینده به آن اضافه خواهد شد. بعد از چاپ، قوطی ها وارنیش میخورند، در کوره ای با حرارت 200 درجه ی سلسیوس عمل آوری می شوند و دوباره به خط تولید برمیگردند. تمام این مراحل هم کاملا اتوماتیک انجام می شود.
در حال حاضر، راه اندازی خط تولید Cyclone نزدیک به 2 میلیون دلار هزینه دارد و فعلا فقط یک مشتری از این فناوری استفاده میکند و آنهم Solucan در کاناداست. حجم چاپ ماهانه ی قوطی در این کمپانی، در عرض یک سال، سه چهارم افزایش داشته است. مشتری بعدی Cyclone، یک کمپانی بریتانیایی ست که این ماشین را برای نصب در نیمه ی دوم سال 2022 خریداری کرده است.
فرآیند Tonejet
فناوری مرکب در ماشین های Tonejet با فناوری ماشین های چاپ جوهرافشان پیوسته یا پیزو و یا حرارتی بر حسب تقاضا، متفاوت است. در واقع این فناوری، در دهه ی 1990 توسط دو کمپانی TTP Group و Labs of Australia توسعه یافت.
اول اینکه در فناوری Tonejet هیچ نازلی وجود ندارد. به جای آن در قسمت هد پرینتر، ردیفی از اینجکتورهای ریز تعبیه شده که با مرکب پوشیده می شوند. با ایجاد یک میدان الکتریکی میان اینجکتورها و بستر چاپ، یک رشته مرکب حاوی پیگمنت های باردار شده، توسط یک حامل مایع غیر رسانا بر روی بستر پاشیده میشود. هرچه پالس الکتریکی طولانی تر باشد، مرکب بیشتری به بستر پاشیده می شود.
90 درصد از حامل مرکب، هنگام پاشش بر روی بستر تبخیر شده یا از مرکب جدا میشود که در نهایت حجم قابل توجهی از پیگمنت را بر روی بستر به جای میگذارد. بعد از چاپ و خشک شدن مرکب هم یک لایه وارنیش بر روی قوطی قرار می گیرد که از نوع وارنیش هایی ست که در چاپ افست استفاده میشود. قبل از چاپ بر روی قوطی یک لایه پرایمر زده میشود که کیفیت چاپ را بهتر می کند، اما از نیمه ی سال 2021 به بعد، گزینه ی مرکب سفید هم به گزینه های پیش از چاپ اضافه شده است.
فناوری Tonejet نسبت به سایر فناوری های چاپ دیجیتال هم مزیت هایی دارد؛ ظاهر صاف و بدون برجستگی مرکب چاپ شده، بسیار شبیه به چاپ سنتی ست. حجم مرکب مصرفی کم و فرآیند چاپ سریع است. یکی دیگر از مزیت های آن، ایجاد امکان حذف لیبل ها و اسلیوهاست که به کاهش مصرف پلاستیک می انجامد و برای محیط زیست مفید است.
صنعت تولید قوطی های نوشیدنی، یک صنعت کاملا متمرکز به شمار می رود. چهار تولیدکننده ی اصلی در این صنعت، با 800 شعبه ی کارخانه در آمریکا و اروپای شمالی مستقر هستند. این کارخانه ها، خدمات چاپ روی قوطی هم ارائه میدهند که البته تیراژ سفارشات آنها بسیار بالاست؛ مثلا تیراژ 100 هزار نسخه برای این کارخانه ها یک سفارش کوچک محسوب می شود. همچنین مراحل مختلف چاپ تا تحویل این سفارشات، از پیش از چاپ و آماده سازی پلیت گرفته تا نمونه زنی و تولید سفارش نهایی، بین سه تا شش ماه طول می کشد.
غیر از این کارخانه های دارای سفارشات تیراژ بالا، کارخانه های کوچکتری هم هستند که کار مشتریان با سفارشات محدودتر را راه می اندازند. مشتریانی که به دنبال چاپخانه هایی هستند که بتواند سفارش تیراژ پایین آنها را مثلا در چند نسخه به شکل سفارشی و البته فوری تحویل دهد. همینجاست که چاپ دیجیتال وارد میدان می شود.
دو فرآیند چاپ متفاوت را می توان در چاپ دیجیتال به کار گرفت: چاپ مستقیم بر روی قوطی و یا چاپ روی لیبل یا اسلیو و بعد چسباندن آن بر روی قوطی.
چاپ روی لیبل ها و اسلیوها را می توان با پرینترهای جوهرافشان مخصوص لیبل و بسته بندی های انعطاف پذیر موجود در بازار، به راحتی و سرعت چاپ کرد. این روش برای سفارشات با تیراژ پایین مناسب است اما به خاطر دو مرحله ای بودن فرآیند، هزینه ی اضافی ای را به مشتری تحمیل می کند.
چاپ جوهرافشان مستقیم بر روی قوطی هم چندین سال است که به بازار آمده؛ برای چاپ اطلاعات متغیر مانند تاریخ انقضا و دیگر شماره ها و کدها، از پرینترهای جوهرافشان استفاده می شود. اما در چند سال اخیر با پیشرفت فناوری های جوهرافشان، از آن برای چاپ گرافیک مستقیم بر روی قوطی، آنهم با کیفیت بسیار بالا هم استفاده می شود. برای چاپ مستقیم روی قوطی دو فرآیند وجود دارد: چاپ جوهرافشان یووی بهینه شده برای چاپ قوطی و چاپ Tonejet جوهرافشان که مخصوص چاپ روی قوطی ست.
چاپ جوهرافشان یووی
چاپ جوهرافشان یووی مستقیم بر روی سطوح، نزدیک به 7 سال پیش به بازار آمد؛ کمپانی های بزرگ و مطرح دنیا مثل زیراکس و هایدلبرگ، اولین پرینترهای جوهرافشان یووی مستقیم را به بازار عرضه کردند و پس از آنها، کمپانی کوچکتر دیگری هم این راه را ادامه دادند. بعضی از این پرینترها هیچوقت به بازار نیامدند اما بعضی دیگر مسیر موفقی داشتند و برای چاپ مستقیم برای قوطی هم بهینه شدند.
مثلا کمپانی آلمانی Hinterkopf، چندین پرینتر جوهرافشان مخصوص بسته بندی به بازار عرضه کرد که تعدادی از آنها برای چاپ روی انواع قوطی ها هم مناسبند.
کمپانی های دیگری هم هستند که مخصوصا روی چاپ مستقیم بر روی قوطی نوشیدنی ها تمرکز کردند؛ مثلا کمپانی Inkcups تعدادی از این پرینترها را عرضه کرده است که پرسرعت ترین آنها، میتواند در هر دقیقه تا 10 قوطی چاپ کند که البته تعداد آنها، به کیفیت و رزولوشن چاپ بستگی دارد. این پرینترها از مدل رنگی CMYK به همراه مرکب سفید و وارنیش استفاده می کنند. مدل The Helix Hi-Fi علاوه بر رنگ های اصلی، دو رنگ سایان روشن و مژنتای روشن هم دارد. مرکب این پرینترها یووی ست و رزولوشن چاپ هم در پرسرعت ترین حالت، 702 در 900 Dpi و در کمترین سرعت، 1200 Dpi است.
اما یکی از پیشرفته ترین این پرینترها، متعلق به کمپانی معتبر INX است. این پرینتر که INX CP800 نام دارد، دارای نُه کانال مرکبی همراه با مرکب سفید است. رزولوشن چاپ در این پرینتر 1080 در 1440 Dpi است، از پرینت هدهای کمپانی Xaar استفاده میکند و مرکب های آن هم یووی ست. این پرینتر میتواند در هر سه تا چهار دقیقه، با 8 رنگ، یک قوطی چاپ کند.
جوهرافشان های یووی در کنار مزیت های فوق العاده شان، معایبی هم دارند. مثلا اینکه از این پرینترها نمیتوان برای محصولات غذایی استفاده کرد زیرا مرکب های یووی نباید در تماس مستقیم با محصول خوراکی قرار بگیرند. همچنین مرکب های یووی بعد از چاپ، نوعی حالت برجسته پیدا می کنند که با مرکب چاپ سنتی متفاوت است.
Tonejet و Cycloneفناوری Tonejet توسط یکی از کمپانی های بسیار مطرح دنیا در زمینه ی توسعه ی تکتولوژی، یعنی شرکت بریتانیایی TTP Group به بازار معرفی شد. این شرکت در سال 2019، رسما از اولین ماشین مجهز به Tonejet خود رونمایی کرد. قبل از آن، از این فناوری به عنوان یک فناوری جانبی در خطوط چاپ جوهرافشان قوطی نصب و استفاده شده بود که البته بیشتر جنبه ی تحقیق و توسعه داشت.
اما پرینتری که در نهایت به بازار عرضه شد، Cyclone نام دارد که تمام ویژگی های مورد نیاز برای چاپ مستقیم بر روی قوطی را دارد؛ قوطی ها به ترتیب برداشته می شوند، تمیز می شوند، به دقت بررسی می شوند که نقصی نداشته باشند و بعد چاپ می شوند. این ماشین می تواند با سرعت 1 قوطی در ثانیه چاپ کند، رزولوشن چاپ 600 Dpi است و می تواند طیف رنگی خاکستری را هم چاپ کند. این ماشین در حال حاضر فقط از چهار رنگ اصلی CMYK پشتیبانی می کند، اما رنگ های تکمیلی هم در آینده به آن اضافه خواهد شد. بعد از چاپ، قوطی ها وارنیش میخورند، در کوره ای با حرارت 200 درجه ی سلسیوس عمل آوری می شوند و دوباره به خط تولید برمیگردند. تمام این مراحل هم کاملا اتوماتیک انجام می شود.
در حال حاضر، راه اندازی خط تولید Cyclone نزدیک به 2 میلیون دلار هزینه دارد و فعلا فقط یک مشتری از این فناوری استفاده میکند و آنهم Solucan در کاناداست. حجم چاپ ماهانه ی قوطی در این کمپانی، در عرض یک سال، سه چهارم افزایش داشته است. مشتری بعدی Cyclone، یک کمپانی بریتانیایی ست که این ماشین را برای نصب در نیمه ی دوم سال 2022 خریداری کرده است.
فناوری مرکب در ماشین های Tonejet با فناوری ماشین های چاپ جوهرافشان پیوسته یا پیزو و یا حرارتی بر حسب تقاضا، متفاوت است. در واقع این فناوری، در دهه ی 1990 توسط دو کمپانی TTP Group و Labs of Australia توسعه یافت.
اول اینکه در فناوری Tonejet هیچ نازلی وجود ندارد. به جای آن در قسمت هد پرینتر، ردیفی از اینجکتورهای ریز تعبیه شده که با مرکب پوشیده می شوند. با ایجاد یک میدان الکتریکی میان اینجکتورها و بستر چاپ، یک رشته مرکب حاوی پیگمنت های باردار شده، توسط یک حامل مایع غیر رسانا بر روی بستر پاشیده میشود. هرچه پالس الکتریکی طولانی تر باشد، مرکب بیشتری به بستر پاشیده می شود.
90 درصد از حامل مرکب، هنگام پاشش بر روی بستر تبخیر شده یا از مرکب جدا میشود که در نهایت حجم قابل توجهی از پیگمنت را بر روی بستر به جای میگذارد. بعد از چاپ و خشک شدن مرکب هم یک لایه وارنیش بر روی قوطی قرار می گیرد که از نوع وارنیش هایی ست که در چاپ افست استفاده میشود. قبل از چاپ بر روی قوطی یک لایه پرایمر زده میشود که کیفیت چاپ را بهتر می کند، اما از نیمه ی سال 2021 به بعد، گزینه ی مرکب سفید هم به گزینه های پیش از چاپ اضافه شده است.
فناوری Tonejet نسبت به سایر فناوری های چاپ دیجیتال هم مزیت هایی دارد؛ ظاهر صاف و بدون برجستگی مرکب چاپ شده، بسیار شبیه به چاپ سنتی ست. حجم مرکب مصرفی کم و فرآیند چاپ سریع است. یکی دیگر از مزیت های آن، ایجاد امکان حذف لیبل ها و اسلیوهاست که به کاهش مصرف پلاستیک می انجامد و برای محیط زیست مفید است.
