در این گزارش به چشم انداز چاپ دیجیتال در آینده ی نزدیک پرداخته ایم و در آن از راب دِی، مدیرعامل کمپانی چاپ قوطی های نوشیدنی Tonejet هم نظرخواهی کرده ایم که خواندنش خالی از لطف نیست.
همیشه و همه جا از کارشناسان چاپ شنیده ایم که برای اینکه چاپ دیجیتال به یک روش چاپی نُرم و استاندارد در صنعت چاپ تبدیل شود، باید در جنبه های اقتصادی اش بهینه و اثربخش شود. آیا در حال حاضر به آن نقطه رسیده ایم؟
باب دی عقیده دارد: «این مساله به این بستگی دارد که نقش چاپ دیجیتال را در کدام زمینه ی کاربردی می خواهیم بررسی کنیم. مثلا گستره و نفود چاپ دیجیتال در صنعت خوراکی و نوشیدنی با کاربردش در صنعت دارو متفاوت است. اما می توانیم با اطمینان بگوییم که چاپ دیجیتال در صنعت نوشیدنی ها، به آن نقطه ی عطف رسیده است. البته برندهای بزرگ برای چاپ تیراژهای بالای خود هنوز از فناوری های پرسرعت افست استفاده می کنند، اما برای سفارشی سازی های انبوه (لیبل های فصلی یا مربوط به رویدادها، فستیوال ها یا مشتریان خاص) از چاپ دیجیتال استفاده می شود و در حال حاضر این ترند، به نُرم صنعت نوشیدنی تبدیل شده است.»
چاپ، چابک تر از همیشه
گستردگی چاپ دیجیتال مخصوصا در سال های اخیر، صنعت چاپ را هم در قسمت پیش از چاپ و طراحی لیبل و بسته بندی، و هم برای چاپ سفارشات محدود، به نقاط روشنی رسانده است. بر طبق گزارش وب سایت اسمیترز پایرا با عنوان «آینده ی چاپ دیجیتال در مقابل چاپ افست تا سال 2024»، خروجی بازار چاپ دیجیتال در سال 2014، 13.5 درصد کل صنعت چاپ را شامل میشد که این رقم در سال 2019، به 17.4 درصد رسید. در همین مقاله پیش بینی می شود که نوآوری های فنی و تکنولوژیک چاپ دیجیتال در بین سال های 2019 تا 2024، این رقم را به 21 درصد می رساند.
راب دی میگوید: «چاپ دیجیتال به برندهای فعال در زمینه ی چاپ قوطی نوشیدنی ها امکان می دهد که سفارشات خود را بر حسب تقاضا و در عرض چند ساعت تا چند هفته آماده ی تحویل کنند. در صورتی که تا قبل از چاپ دیجیتال، تولیدکنندگان باید حجم تقاضای بازار و میزان استقبال مشتری را از قبل تخمین می زدند و بعد هم مساله ی انبار محصولات دغدغه ی بسیار مهمی بود که باید از جنبه های مختلف در نظر گرفته می شد. اما چاپ دیجیتال این دغدغه را حل کرده است؛ با چاپ دیجیتال فضاهای بزرگ مربوط به انبار محصولات حدف شده و برای بخش های دیگر تولید مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین حجم لیبل های باطله و قوطی های اضافه ای که به اوراقی ها فرستاده می شوند هم به صفر رسیده است.»
او اضافه می کند که: «البته با همه ی این پیشرفت ها، همچنان با چالش هایی هم رو به رو هستیم که یکی از آنها توان عملیاتی چاپ دیجیتال در مقایسه با چاپ افست است. مثلا تکنولوژی چاپ افست که در خطوط تولید قوطی نوشیدنی ها نصب می شود، میتواند در دقیقه، 2 هزار قوطی را چاپ کند. سرعت چاپ دیجیتال در همین خطوط تولید، 100 قوطی در دقیقه است.
یک تحول مهم دیگر این است که ما دیگر به چاپ دیجیتال به عنوان یک فناوری برای چاپ تیراژهای محدود نگاه نمی کنیم. امروزه از چاپ جوهرافشان یووی برای چاپ سفارشات با تیراژهای بالا استفاده می شود، کاری که چند سال پیش فقط با ماشین های چاپ سنتی قابل انجام بود.»
امروزه، چاپ دیجیتال و مخصوصا جوهرافشان، به فناوری ایده آل صنعت چاپ تبدیل شده است که برای تولیدکنندگان انعطاف پذیری بالا، سرعت و کیفیت بالای چاپ و از همه مهمتر، سازگاری با طیف گسترده ای از بسترهای چاپی را به ارمغان آورده است.
باب دی میگوید: «اگر به صنعت چاپ قوطی های نوشیدنی برگردیم، چاپ جوهرافشان تنها فناوری موجود برای چاپ مستقیم بر روی قوطی به شمار می رود که نیاز به لیبل های پلاستیکی را حذف میکند. همچنین اینکه این فناوری هنوز تازه است و جای پیشرفت زیادی دارد. این فناوری در آینده می تواند مصرف لیبل ها و اسلیوهای پلاستیکی را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد و به پایداری صنعت چاپ کمک کند. درضمن اینکه قوطی نوشیدنی هایی که به شکل مستقیم قابل چاپ اند، از جنس آلومینیوم و صد در صد قابل بازیافت هستند.»
چاپ هیبریدی، هم خَر و هم خرما
در اولویت قرار دادن ترجیحات مشتری یکی از فاکتورهایی ست که چاپ دیجیتال برای تولیدکنندگان به ارمغان آورد و این روند مطمئنا در آینده هم همچنان ادامه خواهد داشت. مخصوصا حالا که فروش آنلاین محصولات هم از همیشه پررونق تر است و مردم می توانند با چند کلیک ساده در اینترنت، خیل عظیمی از محصولات متنوع را ببینند و باهم مقایسه کنند، سفارشی سازی و ایجاد تمایز به برگ برنده ی برندها تبدیل شده است.
باب دی می گوید: «اینروزا دیگر ایجاد وفاداری به برند مانند گذشته ساده نیست، بلکه مشتری اگر استانداردهای مورد نظر و اکثرا متنوع خود را در محصول مورد نظرش پیدا نکند، به راحتی به سراغ برند دیگری می رود. پس می توان گفت که دوران تولید انبوه با بسته بندی های یکسان و برای تمامی اقشار، تمام شده و هر برندی که می خواهد در این بازار رقابتی دوام بیاورد، باید برای هر طبقه از مشتریان خود محصولی با ویژگی های متفاوت و متمایز عرضه کند. همان ابتکاری که در همین سال ها از کمپانی های بزرگی مانند کوکاکولا و نستله می بینیم. و این چیزی ست که چاپ دیجیتال به راحتی برایمان فراهم می کند.»
اما چاپ دیجیتال با تمامی مزیت هایی که در اختیارمان می گذارد، هنوز هم فناوری یکه تاز صنعت چاپ نیست، از طرف دیگر هم روش های سنتی چاپ هنوز مزایای بسیاری در اختیار تولید کننده قرار میدهند که نمیتوان از آنها گذشت. به همین خاطر است که اغلب کمپانی های پیشتاز در دنیا، به ماشین های چاپ هیبریدی روی می آورند که به اصطلاح هم خر و هم خرما را باهم داشته باشند؛ دقت علمی و ابتکار چاپ دیجیتال در کنار پایداری و ظرفیت بالای چاپ سنتی.
ماشین های چاپ هیبریدی امروزی، که در آنها سیستم های چاپ فلکسوگرافی با تکنولوژی های چاپ جوهرافشان ترکیب می شود، از سایر سیستم های چاپی کوچکتر و جمع و جورتر ساخته می شوند که کاربری آنها را ساده تر میکند. با تغییر تقاضای بازار، آن دسته از تولیدکنندگانی که در گذشته فقط از سیستم های چاپ سنتی استفاده می کردند، حالا مجبورند که چاپ دیجیتال را هم در خط تولید خود بگنجانند. استفاده از سیستم های هیبریدی، خطوط تولید را بهینه میکند و هزینه های تولید را متعادل می کند که از این نظر، برای تولیدکنندگان کوچکتر بسیار مناسب است.
چاپ دیجیتال به کجا می رود؟
مرحله ی بعدی تحولات چاپ دیجیتال چیست؟ یک مساله ی مهم، تعداد و تنوع بالای ماشین های چاپ دیجیتالی ست که هرروزه به بازار عرضه میشوند. این شمار بالای تنوع در فناوری ها، نیازمند این است که بسترهای چاپ هم با فناوری های تازه بهینه و سازگار شوند تا نتیجه ی نهایی، همانی شود که باید. این فرآیند ساده نیست و نیاز به زمان و بررسی های تخصصی زیادی دارد.
اما نتیجه ی صبر و بردباری ما این است که در آینده با بسترهای چاپی ابتکاری و پیچیده ای رو به رو خواهیم بود که با سیستم های فوق پیشرفته ی دیجیتال سازگار هستند.
تا حالا درباره ی جنبه های زیبایی شناسی و اثربخشی چاپ دیجیتال صحبت کردیم، اما جنبه ی مهم دیگری از چاپ دیجیتال که یکی از مزیت های کلیدی آن هم به شمار می رود، حفاظت از برند است؛ با گسترش فروش آنلاین محصولات و پیچیده تر شدن زنجیره ی تامین، دغدغه ی حفاظت از برند و جلوگیری از جعل هم از همیشه حیاتی تر شده است. چاپ دیجیتال در این زمینه هم حرف های زیادی برای گفتن دارد.
باب دی می گوید: «مثلا حالا از آی دی هایی استفاده می شود که به جای اینکه به شکل بارکد در گوشه ای از بسته بندی چاپ شوند، در داخل تصاویر گرافیکی و به شکل نیمه پنهان چاپ می شوند. برای اینکار به فناوری های چاپ دیجیتال نیاز داریم.»
بنابراین، درست است که هنوز نمی توان چاپ دیجیتال را به عنوان «راه حل مطلق» در تمامی زمینه های چاپی به شمار آورد، اما با اطمینان می توان گفت که با پیشرفت های امروز و فردای این فناوری، می توان به آینده ای امید داشت که در آن سرعت، عملکرد و اثربخشی چاپ دیجیتال در اغلب زمینه ها حرف اول را بزند. نمی خواهیم بگوییم که چاپ دیجیتال جایگزین روش های سنتی چاپ خواهد شد، این اتفاق حداقل در آینده ی نزدیک نخواهد افتاد. اما می توانیم مطمئن باشیم که سیستم های هیبریدی، فناوری غالب و پیشتاز صنعت چاپ را تشکیل خواهد داد، زمانی که فرصت ها نامحدود و ابتکار و خلاقیت در صنعت چاپ، به چیزی فراتر از حد انتظار خواهد رسید.
همیشه و همه جا از کارشناسان چاپ شنیده ایم که برای اینکه چاپ دیجیتال به یک روش چاپی نُرم و استاندارد در صنعت چاپ تبدیل شود، باید در جنبه های اقتصادی اش بهینه و اثربخش شود. آیا در حال حاضر به آن نقطه رسیده ایم؟
باب دی عقیده دارد: «این مساله به این بستگی دارد که نقش چاپ دیجیتال را در کدام زمینه ی کاربردی می خواهیم بررسی کنیم. مثلا گستره و نفود چاپ دیجیتال در صنعت خوراکی و نوشیدنی با کاربردش در صنعت دارو متفاوت است. اما می توانیم با اطمینان بگوییم که چاپ دیجیتال در صنعت نوشیدنی ها، به آن نقطه ی عطف رسیده است. البته برندهای بزرگ برای چاپ تیراژهای بالای خود هنوز از فناوری های پرسرعت افست استفاده می کنند، اما برای سفارشی سازی های انبوه (لیبل های فصلی یا مربوط به رویدادها، فستیوال ها یا مشتریان خاص) از چاپ دیجیتال استفاده می شود و در حال حاضر این ترند، به نُرم صنعت نوشیدنی تبدیل شده است.»
چاپ، چابک تر از همیشه
گستردگی چاپ دیجیتال مخصوصا در سال های اخیر، صنعت چاپ را هم در قسمت پیش از چاپ و طراحی لیبل و بسته بندی، و هم برای چاپ سفارشات محدود، به نقاط روشنی رسانده است. بر طبق گزارش وب سایت اسمیترز پایرا با عنوان «آینده ی چاپ دیجیتال در مقابل چاپ افست تا سال 2024»، خروجی بازار چاپ دیجیتال در سال 2014، 13.5 درصد کل صنعت چاپ را شامل میشد که این رقم در سال 2019، به 17.4 درصد رسید. در همین مقاله پیش بینی می شود که نوآوری های فنی و تکنولوژیک چاپ دیجیتال در بین سال های 2019 تا 2024، این رقم را به 21 درصد می رساند.
راب دی میگوید: «چاپ دیجیتال به برندهای فعال در زمینه ی چاپ قوطی نوشیدنی ها امکان می دهد که سفارشات خود را بر حسب تقاضا و در عرض چند ساعت تا چند هفته آماده ی تحویل کنند. در صورتی که تا قبل از چاپ دیجیتال، تولیدکنندگان باید حجم تقاضای بازار و میزان استقبال مشتری را از قبل تخمین می زدند و بعد هم مساله ی انبار محصولات دغدغه ی بسیار مهمی بود که باید از جنبه های مختلف در نظر گرفته می شد. اما چاپ دیجیتال این دغدغه را حل کرده است؛ با چاپ دیجیتال فضاهای بزرگ مربوط به انبار محصولات حدف شده و برای بخش های دیگر تولید مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین حجم لیبل های باطله و قوطی های اضافه ای که به اوراقی ها فرستاده می شوند هم به صفر رسیده است.»
او اضافه می کند که: «البته با همه ی این پیشرفت ها، همچنان با چالش هایی هم رو به رو هستیم که یکی از آنها توان عملیاتی چاپ دیجیتال در مقایسه با چاپ افست است. مثلا تکنولوژی چاپ افست که در خطوط تولید قوطی نوشیدنی ها نصب می شود، میتواند در دقیقه، 2 هزار قوطی را چاپ کند. سرعت چاپ دیجیتال در همین خطوط تولید، 100 قوطی در دقیقه است.
یک تحول مهم دیگر این است که ما دیگر به چاپ دیجیتال به عنوان یک فناوری برای چاپ تیراژهای محدود نگاه نمی کنیم. امروزه از چاپ جوهرافشان یووی برای چاپ سفارشات با تیراژهای بالا استفاده می شود، کاری که چند سال پیش فقط با ماشین های چاپ سنتی قابل انجام بود.»
امروزه، چاپ دیجیتال و مخصوصا جوهرافشان، به فناوری ایده آل صنعت چاپ تبدیل شده است که برای تولیدکنندگان انعطاف پذیری بالا، سرعت و کیفیت بالای چاپ و از همه مهمتر، سازگاری با طیف گسترده ای از بسترهای چاپی را به ارمغان آورده است.
باب دی میگوید: «اگر به صنعت چاپ قوطی های نوشیدنی برگردیم، چاپ جوهرافشان تنها فناوری موجود برای چاپ مستقیم بر روی قوطی به شمار می رود که نیاز به لیبل های پلاستیکی را حذف میکند. همچنین اینکه این فناوری هنوز تازه است و جای پیشرفت زیادی دارد. این فناوری در آینده می تواند مصرف لیبل ها و اسلیوهای پلاستیکی را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد و به پایداری صنعت چاپ کمک کند. درضمن اینکه قوطی نوشیدنی هایی که به شکل مستقیم قابل چاپ اند، از جنس آلومینیوم و صد در صد قابل بازیافت هستند.»
چاپ هیبریدی، هم خَر و هم خرما
در اولویت قرار دادن ترجیحات مشتری یکی از فاکتورهایی ست که چاپ دیجیتال برای تولیدکنندگان به ارمغان آورد و این روند مطمئنا در آینده هم همچنان ادامه خواهد داشت. مخصوصا حالا که فروش آنلاین محصولات هم از همیشه پررونق تر است و مردم می توانند با چند کلیک ساده در اینترنت، خیل عظیمی از محصولات متنوع را ببینند و باهم مقایسه کنند، سفارشی سازی و ایجاد تمایز به برگ برنده ی برندها تبدیل شده است.
باب دی می گوید: «اینروزا دیگر ایجاد وفاداری به برند مانند گذشته ساده نیست، بلکه مشتری اگر استانداردهای مورد نظر و اکثرا متنوع خود را در محصول مورد نظرش پیدا نکند، به راحتی به سراغ برند دیگری می رود. پس می توان گفت که دوران تولید انبوه با بسته بندی های یکسان و برای تمامی اقشار، تمام شده و هر برندی که می خواهد در این بازار رقابتی دوام بیاورد، باید برای هر طبقه از مشتریان خود محصولی با ویژگی های متفاوت و متمایز عرضه کند. همان ابتکاری که در همین سال ها از کمپانی های بزرگی مانند کوکاکولا و نستله می بینیم. و این چیزی ست که چاپ دیجیتال به راحتی برایمان فراهم می کند.»
اما چاپ دیجیتال با تمامی مزیت هایی که در اختیارمان می گذارد، هنوز هم فناوری یکه تاز صنعت چاپ نیست، از طرف دیگر هم روش های سنتی چاپ هنوز مزایای بسیاری در اختیار تولید کننده قرار میدهند که نمیتوان از آنها گذشت. به همین خاطر است که اغلب کمپانی های پیشتاز در دنیا، به ماشین های چاپ هیبریدی روی می آورند که به اصطلاح هم خر و هم خرما را باهم داشته باشند؛ دقت علمی و ابتکار چاپ دیجیتال در کنار پایداری و ظرفیت بالای چاپ سنتی.
ماشین های چاپ هیبریدی امروزی، که در آنها سیستم های چاپ فلکسوگرافی با تکنولوژی های چاپ جوهرافشان ترکیب می شود، از سایر سیستم های چاپی کوچکتر و جمع و جورتر ساخته می شوند که کاربری آنها را ساده تر میکند. با تغییر تقاضای بازار، آن دسته از تولیدکنندگانی که در گذشته فقط از سیستم های چاپ سنتی استفاده می کردند، حالا مجبورند که چاپ دیجیتال را هم در خط تولید خود بگنجانند. استفاده از سیستم های هیبریدی، خطوط تولید را بهینه میکند و هزینه های تولید را متعادل می کند که از این نظر، برای تولیدکنندگان کوچکتر بسیار مناسب است.
چاپ دیجیتال به کجا می رود؟
مرحله ی بعدی تحولات چاپ دیجیتال چیست؟ یک مساله ی مهم، تعداد و تنوع بالای ماشین های چاپ دیجیتالی ست که هرروزه به بازار عرضه میشوند. این شمار بالای تنوع در فناوری ها، نیازمند این است که بسترهای چاپ هم با فناوری های تازه بهینه و سازگار شوند تا نتیجه ی نهایی، همانی شود که باید. این فرآیند ساده نیست و نیاز به زمان و بررسی های تخصصی زیادی دارد.
اما نتیجه ی صبر و بردباری ما این است که در آینده با بسترهای چاپی ابتکاری و پیچیده ای رو به رو خواهیم بود که با سیستم های فوق پیشرفته ی دیجیتال سازگار هستند.
تا حالا درباره ی جنبه های زیبایی شناسی و اثربخشی چاپ دیجیتال صحبت کردیم، اما جنبه ی مهم دیگری از چاپ دیجیتال که یکی از مزیت های کلیدی آن هم به شمار می رود، حفاظت از برند است؛ با گسترش فروش آنلاین محصولات و پیچیده تر شدن زنجیره ی تامین، دغدغه ی حفاظت از برند و جلوگیری از جعل هم از همیشه حیاتی تر شده است. چاپ دیجیتال در این زمینه هم حرف های زیادی برای گفتن دارد.
باب دی می گوید: «مثلا حالا از آی دی هایی استفاده می شود که به جای اینکه به شکل بارکد در گوشه ای از بسته بندی چاپ شوند، در داخل تصاویر گرافیکی و به شکل نیمه پنهان چاپ می شوند. برای اینکار به فناوری های چاپ دیجیتال نیاز داریم.»
بنابراین، درست است که هنوز نمی توان چاپ دیجیتال را به عنوان «راه حل مطلق» در تمامی زمینه های چاپی به شمار آورد، اما با اطمینان می توان گفت که با پیشرفت های امروز و فردای این فناوری، می توان به آینده ای امید داشت که در آن سرعت، عملکرد و اثربخشی چاپ دیجیتال در اغلب زمینه ها حرف اول را بزند. نمی خواهیم بگوییم که چاپ دیجیتال جایگزین روش های سنتی چاپ خواهد شد، این اتفاق حداقل در آینده ی نزدیک نخواهد افتاد. اما می توانیم مطمئن باشیم که سیستم های هیبریدی، فناوری غالب و پیشتاز صنعت چاپ را تشکیل خواهد داد، زمانی که فرصت ها نامحدود و ابتکار و خلاقیت در صنعت چاپ، به چیزی فراتر از حد انتظار خواهد رسید.
