از کارهای حرفه ای و تخصصی در ادارات گرفته تا شرکت های طراحی داخلی و خارجی، استودیوهای عکاسی، چاپ های هنری و ظریف و حتی مدرسه ها از چاپ فرمت عریض دیجیتال استفاده می کنند. پرینترهای این قسمت از بازار، ابعاد 24 در 60 اینچ دارند و از مرکب های پایه آب استفاده می کنند. از این مدل پرینترها برای چاپ انواع پوستر، نقشه های مهندسی، نمونه عکس از بناهای معماری، تابلو و بنر استفاده می شود.
اما در این پست قرار است به معرفی پرینترهای فرمت عریض دیجیتال با ابعاد 63 در100 اینچ بپردازیم که آنها را معمولا در چاپخانه های بزرگ و صنعتی پیدا می کنید. اکثر این چاپخانه ها از مرکب های لاتکس، اکو سالونت و مرکب های یووی استفاده می کنند تا دیگر نیازی به ماشین های سنتی اسکرین نداشته باشند. از این ماشین های فرمت عریض برای بزرگ کردن عکس ها و بنرهای مربوط به موزه ها، نمایشگاه های عکاسی و نمایشگاه های تجاری استفاده می شود.
چاپ فرمت عریض فقط برای دستیاری و حتی جایگزین شدن چاپ اسکرین به وجود نیامده، بلکه پتانسیل های فراوانی برای چاپ کارهای خلاقانه مانند بنرهای تبلیغاتی روی ماشین ها، پوستر عکس های شخصی، انواع کاغذ دیواری های نوآورانه و بنرهای پنجره ای ایجاد کرده که قبل از آن هیچ روش چاپی ای با این کیفیت و تنوع از پس آنها برنمی آمد.
جوهرافشان های فرمت عریض چگونه کار می کنند؟
نازل های میکروسکوپی بسیار دقیقی که بر روی هد این پرینتر سوار شده، قطرات ریز مرکب را بر روی کاغذ می افشاند. هر هد پرینتر، از هزاران نازل تشکیل شده و هر رنگ، صدها نازل اختصاصی خود را دارد. یک پالس فشار به مرکب موجود در نازل ها، باعث شروع فرآیند پاشش مرکب می شود.
پرینت هدهای جوهرافشان حرارتی
در این نوع پرینترها، از حرارت دهنده هایی استفاده می شود که مرکب داخل نازل ها را به نقطه ی جوش می رساند و حباب های مرکبی ای ایجاد می کند که وقتی حجمشان زیاد می شود، باعث خروج مرکب از نازل ها می شود. پس از چند میکروثانیه، حباب های مرکب سرد می شوند و فروکش می کنند. آنوقت نازل های مرکب دوباره مرکب گیری می کنند تا دوباره همین فرآیند تکرار شود. دو کمپانی HP و Canon در اولین سری از پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض خود از پرینت هدهای حرارتی استفاده کردند.
پرینت هدهای جوهرافشان پیزوالکتریک
پرینترهای پیزو، در واقع ماشین هایی با قطب الکتریکی هستند که به جای حرارت دهنده ها، از یک ماده ی کریستالی پیزوالکتریک در محفظه ی پشت نازل ها استفاده می کنند. هنگامی که ولتاژ الکتریکی اعمال می شود، این مواد کریستالی تغییر شکل می دهند و همین اتفاق باعث ایجاد فشردگی در کانال مرکب و پالس فشار لازم برای پاشش مرکب می شود. کمپانی های Epson، Roland، Mimaki و Mutoh جزو اولین تولیدکنندگانی بودند که از پرینت هدهای جوهرافشان پیزو استفاده کردند.
در اغلب پرینترهای جواهرافشان فرمت عریض، هد پرینتر با سرعت بسیار بالا در طول و عرض بستر چاپ حرکت می کند و مرکب را طبق الگویی که توسط کامپیوتر ایجاد شده، بر روی بستر می نشاند.
پرینت هدها معمولا از یک مسیر چندبار عبور میک نند تا هم کیفیت چاپ به درجه ی مورد انتظار برسد و هم غلظت مرکب برای ایجاد تنالیته های رنگی و جزئیات تصویر به میزان کافی برسد. پرینت هد ها بر طبق سفارش چاپی و ویژگی های طرح می توانند اندازه ی نازل های خود را تغییر دهند.
پرینترهای جوهرافشان مولتی پَس
سازوکار انتقال کاغذ در این نوع ماشین ها به شکلی طراحی شده که سرعت جا به جایی کاغذ در حین گذر از ماشین را به گونه ای پیچیده تنظیم میکند. مثلا در مورد سفارشات با کیفیت بسیار بالا که هد پرینتر باید چندین بار در طول و عرض کاغذ حرکت کند، سرعت جا به جایی کاغذ باید کاهش بیابد.
انواع پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض:
پرینترهای تغذیه رول
بستر چاپ در این مدل پرینترها، رول های انعطاف پذیر است که یا به شکل رول و یا بعد از گذر از دستگاه برش، به شکل ورق به داخل ماشین فید می شوند.
پرینترهای فلت بد
پرینترهای فرمت عریض فلت بد می توانند به طور مستقیم بر روی ورقه های سخت 60 در 120 اینچی چاپ کنند. در برخی از پرینترهای فلت بد هم میتوان ورقه های کوچکتر از این ابعاد را در عرض ماشین چید و چاپ کرد.
پرینترهای هیبرید
پرینترهای هیبریدی که در چاپخانه های کوچک و متوسط هم کاربردهای وسیعی دارند، می توانند هم بر روی رول و هم ورق چاپ کنند.
انواع مرکب در پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض:
مرکب های آبی
مرکب های آبی در دو نوع دای و پیگمنت تولید میشوند. در مرکب های دای، جوهرهای رنگی در آب حل شده اند. بسترهایی که با این مرکب چاپ می شوند باید دارای پوشش ضد آب باشند تا مرکب پس از چاپ به داخل بستر نفوذ نکند و کاغذ را موج دار نکند. پس از استفاده از این نوع مرکب خصوصا در بنرهای تبلیغاتی هم از لمینیت های ضد یووی بر روی کار استفاده میشود تا از کیفیت چاپ پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، آلودگی، آب و گرد و غبار، تغییر نکند.
در مرکب های پیگمنتی نیز از ذرات ریز پیگمنت های رنگی استفاده میشود که در آب معلق هستند. مرکب های پیگمنتی در مقبل آب و اشعه ی یووی خورشید و دیگر عوامل فرسایشی مقاوم تر هستند و میتوان از آنها برای چاپ عکس های آرشیوی، نمونه های رنگ ثابت در مرحله ی پیش از چاپ و تابلوها و بنرهای بدون پوشش در فضای باز استفاده کرد.
مرکب های سالونت و اکو سالونت
در این مرکب ها به جای آب، از ترکیبات آلی فرار (VOC) به جای حلال پیگمنت استفاده می شود.
اولین مرکب های سالونت به این منظور ساخته شدند که بتوانند بر روی بنرهای تبلیغاتی بدون پوشش که هزینه ی کمتری دارند، در مقابل آلاینده های محیطی مقاومت بیشتری داشته باشند. اما بزرگترین عیب این نوع مرکب ها، آسیب رسانی بالا به محیط زیست و خطرآفرینی زیاد برای افرادی ست که با آنها کار میکنند، برای همین در سالن هایی که از این مرکب استفاده میشود، باید تجهیزات کامل تهویه ی هوا وجود داشته باشد.
در مرکب های اکو سالونت از حلال های ضعیف تری استفاده میشود که به تهویه ی بالا نیاز دارند. حتی برخی از این نوع مرکب ها دارای تاییدیه ی سلامت GreenGuard هستند که امکان استفاده از آنها در فضاهای داخلی را نیز فراهم می آورد. از مرکب های اکوسالونت برای چاپ تبلیغات روی ماشین ها، بنرهای تبلیغاتی در فضاهای داخلی و خارجی، نقاشی دیواری، نقاشی های هنری و چاپ گرافیکی در فضاهایی که در معرض شرایط محیطی شدید و خشن هستند، استفاده می شود.
مرکب های لاتکس
در مرکب های لاتکس که به آنها «مرکب های پایه آب مقاوم» هم گفته میشود، پیگمنت ها در مایع لاتکس یا پلیمرهای پایه رزینی حل شده که بعد از چاپ بر روی بستر، توسط حرارت دهنده ها خشک میشوند. از مرکب های لاتکس HP به عنوان جایگزین مرکب های سالونت و اکو سالونت استفاده میکنند که دوستدار محیط زیست اند و برای چاپ بنرهای تبلیغاتی با طول عمر حداکثر سه سال مناسب هستند. از مرکب های لاتکس برای چاپ بنرها، کاغذ دیواری، پارچه های مقاوم برای تولید تابلو، دکوراسیون، و انواع بوم چاپ استفاده میشود.
مرکب های یووی
مرکب های یووی که فقط با اشعه ی یووی خشک یا به اصطلاح «عمل آوری» میشوند، نه در معرض حرارت تبخیر میشوند و نه در بستر چاپ نفوذ میکنند. در آخرین فناوری های مرکب های یووی، به جای لامپ های مرکوری که برای محیط زیست زیان بار هستند، از لامپ های بی خطر ال ای دی استفاده میشود.
از مرکب های یووی در ماشین های جوهرافشان فرمت عریض برای چاپ مستقیم بر روی بسترهای سخت استفاده میشود. با اینکار دیگر لازم نیست مانند گذشته، تصاویر گرافیکی را ابتدا بر روی کاغذهای پشت چسبدار چاپ کنیم و بعد بر روی بنر سوار کنیم. با پیشرفت هایی که در زمینه ی مرکب ها و فناوری های چاپ دیجیتال انجام شده، حالا از مرکب های یووی برای چاپ بر روی سرامیک، شیشه، آکریلیک، چوب و اشیای سه بعدی استفاده میشود.
از مرکب های یووی برای چاپ چند لایه و ایجاد افکت های بصری چند بعدی و جذاب هم استفاده میشود و میتوان از آنها برای چاپ خطوط بریل و جلوه های بافت دار استفاده کرد.
گاموت رنگی
پرینترهای فرمت عریض جوهرافشان مانند ماشین های چاپ افست، اسکرین و فلکسو، قابلیت استفاده از رنگ های اسپات را ندارند. برای همین ست های مرکبی با طیف های رنگی گسترده ای تولید میشود که تا جای ممکن رنگ های پانتون اسپات را در این نوع چاپ پوشش دهد. برخی از پرینترهای اکو سالونت ساخت کمپانی اپسون، برای چاپ تبلیغات ماشینی و بنرهای فضای باز از ست های مرکبی دارای ده رنگ شامل قرمز، سفید و نقره ای متالیک استفاده میکنند.
پرینترهای سری imagePROGRAF PRO از Canon نیز تا 11 رنگ ظرفیت دارند که شامل قرمز، سبز، آبی، سایان، مژنتا، سیاه و مرکب خاکستری ست. این رنگ ها در ترکیب باهم، میتوانند طیف گسترده ای از تنالیته های رنگی و سایه روشن های پرجزئیات را به دست بیاورند.
اما در این پست قرار است به معرفی پرینترهای فرمت عریض دیجیتال با ابعاد 63 در100 اینچ بپردازیم که آنها را معمولا در چاپخانه های بزرگ و صنعتی پیدا می کنید. اکثر این چاپخانه ها از مرکب های لاتکس، اکو سالونت و مرکب های یووی استفاده می کنند تا دیگر نیازی به ماشین های سنتی اسکرین نداشته باشند. از این ماشین های فرمت عریض برای بزرگ کردن عکس ها و بنرهای مربوط به موزه ها، نمایشگاه های عکاسی و نمایشگاه های تجاری استفاده می شود.
چاپ فرمت عریض فقط برای دستیاری و حتی جایگزین شدن چاپ اسکرین به وجود نیامده، بلکه پتانسیل های فراوانی برای چاپ کارهای خلاقانه مانند بنرهای تبلیغاتی روی ماشین ها، پوستر عکس های شخصی، انواع کاغذ دیواری های نوآورانه و بنرهای پنجره ای ایجاد کرده که قبل از آن هیچ روش چاپی ای با این کیفیت و تنوع از پس آنها برنمی آمد.
جوهرافشان های فرمت عریض چگونه کار می کنند؟
نازل های میکروسکوپی بسیار دقیقی که بر روی هد این پرینتر سوار شده، قطرات ریز مرکب را بر روی کاغذ می افشاند. هر هد پرینتر، از هزاران نازل تشکیل شده و هر رنگ، صدها نازل اختصاصی خود را دارد. یک پالس فشار به مرکب موجود در نازل ها، باعث شروع فرآیند پاشش مرکب می شود.
پرینت هدهای جوهرافشان حرارتی
در این نوع پرینترها، از حرارت دهنده هایی استفاده می شود که مرکب داخل نازل ها را به نقطه ی جوش می رساند و حباب های مرکبی ای ایجاد می کند که وقتی حجمشان زیاد می شود، باعث خروج مرکب از نازل ها می شود. پس از چند میکروثانیه، حباب های مرکب سرد می شوند و فروکش می کنند. آنوقت نازل های مرکب دوباره مرکب گیری می کنند تا دوباره همین فرآیند تکرار شود. دو کمپانی HP و Canon در اولین سری از پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض خود از پرینت هدهای حرارتی استفاده کردند.
پرینت هدهای جوهرافشان پیزوالکتریک
پرینترهای پیزو، در واقع ماشین هایی با قطب الکتریکی هستند که به جای حرارت دهنده ها، از یک ماده ی کریستالی پیزوالکتریک در محفظه ی پشت نازل ها استفاده می کنند. هنگامی که ولتاژ الکتریکی اعمال می شود، این مواد کریستالی تغییر شکل می دهند و همین اتفاق باعث ایجاد فشردگی در کانال مرکب و پالس فشار لازم برای پاشش مرکب می شود. کمپانی های Epson، Roland، Mimaki و Mutoh جزو اولین تولیدکنندگانی بودند که از پرینت هدهای جوهرافشان پیزو استفاده کردند.
در اغلب پرینترهای جواهرافشان فرمت عریض، هد پرینتر با سرعت بسیار بالا در طول و عرض بستر چاپ حرکت می کند و مرکب را طبق الگویی که توسط کامپیوتر ایجاد شده، بر روی بستر می نشاند.
پرینت هدها معمولا از یک مسیر چندبار عبور میک نند تا هم کیفیت چاپ به درجه ی مورد انتظار برسد و هم غلظت مرکب برای ایجاد تنالیته های رنگی و جزئیات تصویر به میزان کافی برسد. پرینت هد ها بر طبق سفارش چاپی و ویژگی های طرح می توانند اندازه ی نازل های خود را تغییر دهند.
پرینترهای جوهرافشان مولتی پَس
سازوکار انتقال کاغذ در این نوع ماشین ها به شکلی طراحی شده که سرعت جا به جایی کاغذ در حین گذر از ماشین را به گونه ای پیچیده تنظیم میکند. مثلا در مورد سفارشات با کیفیت بسیار بالا که هد پرینتر باید چندین بار در طول و عرض کاغذ حرکت کند، سرعت جا به جایی کاغذ باید کاهش بیابد.
انواع پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض:
پرینترهای تغذیه رول
بستر چاپ در این مدل پرینترها، رول های انعطاف پذیر است که یا به شکل رول و یا بعد از گذر از دستگاه برش، به شکل ورق به داخل ماشین فید می شوند.
پرینترهای فلت بد
پرینترهای فرمت عریض فلت بد می توانند به طور مستقیم بر روی ورقه های سخت 60 در 120 اینچی چاپ کنند. در برخی از پرینترهای فلت بد هم میتوان ورقه های کوچکتر از این ابعاد را در عرض ماشین چید و چاپ کرد.
پرینترهای هیبرید
پرینترهای هیبریدی که در چاپخانه های کوچک و متوسط هم کاربردهای وسیعی دارند، می توانند هم بر روی رول و هم ورق چاپ کنند.
انواع مرکب در پرینترهای جوهرافشان فرمت عریض:
مرکب های آبی
مرکب های آبی در دو نوع دای و پیگمنت تولید میشوند. در مرکب های دای، جوهرهای رنگی در آب حل شده اند. بسترهایی که با این مرکب چاپ می شوند باید دارای پوشش ضد آب باشند تا مرکب پس از چاپ به داخل بستر نفوذ نکند و کاغذ را موج دار نکند. پس از استفاده از این نوع مرکب خصوصا در بنرهای تبلیغاتی هم از لمینیت های ضد یووی بر روی کار استفاده میشود تا از کیفیت چاپ پس از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، آلودگی، آب و گرد و غبار، تغییر نکند.
در مرکب های پیگمنتی نیز از ذرات ریز پیگمنت های رنگی استفاده میشود که در آب معلق هستند. مرکب های پیگمنتی در مقبل آب و اشعه ی یووی خورشید و دیگر عوامل فرسایشی مقاوم تر هستند و میتوان از آنها برای چاپ عکس های آرشیوی، نمونه های رنگ ثابت در مرحله ی پیش از چاپ و تابلوها و بنرهای بدون پوشش در فضای باز استفاده کرد.
مرکب های سالونت و اکو سالونت
در این مرکب ها به جای آب، از ترکیبات آلی فرار (VOC) به جای حلال پیگمنت استفاده می شود.
اولین مرکب های سالونت به این منظور ساخته شدند که بتوانند بر روی بنرهای تبلیغاتی بدون پوشش که هزینه ی کمتری دارند، در مقابل آلاینده های محیطی مقاومت بیشتری داشته باشند. اما بزرگترین عیب این نوع مرکب ها، آسیب رسانی بالا به محیط زیست و خطرآفرینی زیاد برای افرادی ست که با آنها کار میکنند، برای همین در سالن هایی که از این مرکب استفاده میشود، باید تجهیزات کامل تهویه ی هوا وجود داشته باشد.
در مرکب های اکو سالونت از حلال های ضعیف تری استفاده میشود که به تهویه ی بالا نیاز دارند. حتی برخی از این نوع مرکب ها دارای تاییدیه ی سلامت GreenGuard هستند که امکان استفاده از آنها در فضاهای داخلی را نیز فراهم می آورد. از مرکب های اکوسالونت برای چاپ تبلیغات روی ماشین ها، بنرهای تبلیغاتی در فضاهای داخلی و خارجی، نقاشی دیواری، نقاشی های هنری و چاپ گرافیکی در فضاهایی که در معرض شرایط محیطی شدید و خشن هستند، استفاده می شود.
مرکب های لاتکس
در مرکب های لاتکس که به آنها «مرکب های پایه آب مقاوم» هم گفته میشود، پیگمنت ها در مایع لاتکس یا پلیمرهای پایه رزینی حل شده که بعد از چاپ بر روی بستر، توسط حرارت دهنده ها خشک میشوند. از مرکب های لاتکس HP به عنوان جایگزین مرکب های سالونت و اکو سالونت استفاده میکنند که دوستدار محیط زیست اند و برای چاپ بنرهای تبلیغاتی با طول عمر حداکثر سه سال مناسب هستند. از مرکب های لاتکس برای چاپ بنرها، کاغذ دیواری، پارچه های مقاوم برای تولید تابلو، دکوراسیون، و انواع بوم چاپ استفاده میشود.
مرکب های یووی
مرکب های یووی که فقط با اشعه ی یووی خشک یا به اصطلاح «عمل آوری» میشوند، نه در معرض حرارت تبخیر میشوند و نه در بستر چاپ نفوذ میکنند. در آخرین فناوری های مرکب های یووی، به جای لامپ های مرکوری که برای محیط زیست زیان بار هستند، از لامپ های بی خطر ال ای دی استفاده میشود.
از مرکب های یووی در ماشین های جوهرافشان فرمت عریض برای چاپ مستقیم بر روی بسترهای سخت استفاده میشود. با اینکار دیگر لازم نیست مانند گذشته، تصاویر گرافیکی را ابتدا بر روی کاغذهای پشت چسبدار چاپ کنیم و بعد بر روی بنر سوار کنیم. با پیشرفت هایی که در زمینه ی مرکب ها و فناوری های چاپ دیجیتال انجام شده، حالا از مرکب های یووی برای چاپ بر روی سرامیک، شیشه، آکریلیک، چوب و اشیای سه بعدی استفاده میشود.
از مرکب های یووی برای چاپ چند لایه و ایجاد افکت های بصری چند بعدی و جذاب هم استفاده میشود و میتوان از آنها برای چاپ خطوط بریل و جلوه های بافت دار استفاده کرد.
گاموت رنگی
پرینترهای فرمت عریض جوهرافشان مانند ماشین های چاپ افست، اسکرین و فلکسو، قابلیت استفاده از رنگ های اسپات را ندارند. برای همین ست های مرکبی با طیف های رنگی گسترده ای تولید میشود که تا جای ممکن رنگ های پانتون اسپات را در این نوع چاپ پوشش دهد. برخی از پرینترهای اکو سالونت ساخت کمپانی اپسون، برای چاپ تبلیغات ماشینی و بنرهای فضای باز از ست های مرکبی دارای ده رنگ شامل قرمز، سفید و نقره ای متالیک استفاده میکنند.
پرینترهای سری imagePROGRAF PRO از Canon نیز تا 11 رنگ ظرفیت دارند که شامل قرمز، سبز، آبی، سایان، مژنتا، سیاه و مرکب خاکستری ست. این رنگ ها در ترکیب باهم، میتوانند طیف گسترده ای از تنالیته های رنگی و سایه روشن های پرجزئیات را به دست بیاورند.
