مجیدرضا اسماعیل‌زاده در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، درباره قیمت‌گذاری خدمات چاپی، عنوان کرد: بحث قیمت‌گذاری و همدلی و اتحاد بین همکاران به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ اگر کمی به قبل‌تر برگردیم باید بگویم از زمانی که قیمت‌ها به واسطه رشد تورم در کشور، افسارگسیخته افزایش پیدا کرد، نرخ‌گذاری نیز با چالش‌های جدی روبه‌رو شد.
وی افزود: طی دوسه سال اخیر در نشست‌های اتحادیه چاپخانه‌داران تهران، تصمیماتی اتخاذ و تعرفه‌هایی با نظر اعضای مختلف در نظر گرفته شد که آن تعرفه‌ها در سال‌های گذشته موجب ارتقا آگاهی خیلی از همکاران نسبت به نرخ‌گذاری شد.
اسماعیل‌زاده با بیان اینکه این کار در طولانی‌مدت نتیجه‌بخش بود، ادامه داد: یکسری چاپخانه‌ها از گذشته کارهای پروژه‌ای می‌گرفتند و قیمت خدمات خود را به انضمام مواد و ملزوماتی که برای مشتری در نظر می‌گرفتند، بیشتر از نرخ و تعرفه‌ای محاسبه می‌کردند که در صنعت وجود داشت و اغلب سودده بود.
به گفته وی، مشکل عمده را چاپخانه‌هایی داشتند که کار خدماتی ارائه می‌دادند، مخصوصاً چاپخانه‌هایی که توان کار پروژه‌ای را به شکل جدی نداشتند و قاعدتاً همین موضوع مشکلاتی در قیمت‌گذاری ایجاد می‌کرد و اگر مشتریان استعلام قیمت می‌گرفتند به مشکل بر می‌خوردند.
اسماعیل‌زاده با طرح این موضوع که تعیین تعرفه موجب شد در میان صنف آگاهی ایجاد شود، ادامه داد: البته این تعرفه به شکل صد در صدی اجرا نشد، اما موجب شد نرخ خدمات چاپی تغییر کند، نباید این‌طور فکر کنیم که جلسات اتحادیه یا تشکل‌های صنفی تاثیری روی نرخ نداشته است اما دلیل اینکه به هدف مدنظر نرسیدیم این است که اصولاً بحث فروش و خدمات کسب و کار به عرضه و تقاضا وابسته است.
وی در این زمینه توضیح داد: میزان تولید محصولات چاپی، به مراتب کمتر از عرضه است و تعداد چاپخانه‌ها نسبت به خدماتی که وجود دارد خیلی بیشتر است؛ در اغلب کشورها عرضه و تقاضا یک مولفه بسیار تاثیرگذار در قیمت‌گذاری است؛ اگر تعداد مجموعه‌ها در هر صنف و کسب و کاری معدود باشد، این وفاق، اتحاد و توافق‌ها در قیمت‌گذاری‌ها امکان‌پذیر است اما وقتی تعداد زیاد باشد، در بازار آشفتگی ایجاد و بهای خدمات از کنترل خارج می‌شود.
خودزنی چاپخانه‌ها بعد از تغییر قیمت
این فعال حوزه چاپ با بیان اینکه از سوی دیگر بحث تورم یکی از عواملی است که بر نرخ‌گذاری خدمات تاثیر ویژه دارد، گفت: گاهی یک نرخ تعیین می‌شود اما یک ماه بعد قیمت کالاها تغییر می‌کند و پذیرش آن برای برخی از مشتریان که خدمات می‌گیرند به راحتی قابل پذیرش نیست؛ همچنین وقتی تولیدات کمتر می‌شود یا میزان سفارش‌ها کاهش پیدا می‌کند، خیلی از چاپخانه‌ها برای اینکه سهمی از بازار داشته باشند، خودزنی می‌کنند و قیمت‌ها را بدون توجه به بهای تمام شده خدمات و نرخ‌گذاری‌ها کاهش می‌دهند.
اسماعیل‌زاده افزود: معتقدم که گفت‌وگو و نشست صنف درباره قیمت‌گذاری، کارکرد آگاهی‌بخشی دارد، برخلاف نظر برخی افراد، اصولاً ماهیت و شکل‌گیری این جلسات با هر رویکرد و موضوعی می‌تواند نتایج آنی نداشته باشد اما در بلندمدت، بتوانیم با آگاهی‌بخشی در میان تشکل و کلونی، در زمان موعود به ثمر بنشیند و یک صنف از این نشست‌ها و تصمیم‌گیری‌ها منتفع شوند.
وی با طرح این موضوع که نمی‌توان به شکل قطعی، نظری درباره نرخ‌گذاری داشت، گفت: اکنون در شرایط اقتصادی سختی هستیم، رفتار فعالان کسب و کار، تامین‌کنندگان و آمار خدمات و حجم سفارش‌ها نیز در بازار متفاوت است.
اسماعیل‌زاده با بیان اینکه طی سال‌های مختلف، در بازه‌های زمانی متفاوت، اغلب فروشندگان و تامین‌کنندگان نرخ خود را اعلام می‌کردند اما اکنون اینگونه نیست، گفت: اکنون که نرخ ارز مشخص نیست و احتمال دارد ارز جابه‌جا شود، برخی برای حفظ سرمایه، به عنوان مثال ۲۰ روز مانده به پایان سال فروش خود را متوقف می‌کنند و این موضوع شامل ملزومات مصرفی چاپ از مرکب و الکل و لوازم مصرفی نیز می‌شود.
وی ادامه داد: قاعدتاً در چنین شرایطی که فروش‌ها اینگونه است، تصمیم‌گیری درباره تعرفه جدید کار درستی نیست؛ علاوه براین امروزه به لحاظ سیاسی و اجتماعی و آن چیزی که در جامعه از گفت‌وگو بین تشکل‌ها صورت می‌گیرد، سال سختی پیش رو داریم، در این میان نگرانی برای سال‌های آینده در حوزه نیروی کار است، حتی نگرانم که برای سال‌های آتی مجموعه‌ها به دلیل رکود اقتصادی، نیروهای خود را هم تعدیل کنند.
لزوم توقف صدور مجوز چاپخانه‌ها
اسماعیل‌زاده در این زمینه پیشنهاد داد: با توجه به اینکه در کمیسیون فنی اتحادیه هستم، فکر می‌کنم بهتر است، اتحادیه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تصمیم جدی برای توقف صدور مجوزهای جدید برای تاسیس چاپخانه بگیرند؛ اینکه یکسری مجوزها مرامی و اخلاقی و هیجانی از سر دلسوزی صادر شود یا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این کار را انجام دهد، آسیب زیادی به صنعت چاپ وارد می‌کند.
وی گفت: تعدد مجموعه‌های جدید عرضه را افزایش خواهند داد و مُخل کسب و کارهایی خواهد شد که اکنون فعال هستند و دغدغه تامین ظرفیت کسب و کار خود را دارند، صدور بی‌رویه مجوز، آسیب‌های مشخصی به همراه دارد که بعدها گریبان صنعت چاپ را خواهد گرفت.
این فعال صنعت چاپ همچنین درباره اهمیت تامین مواد اولیه برای چاپخانه‌داران و نقش آن برای نرخ‌گذاری خدمات چاپی، توضیح داد: در این مبحث، موضوع تامین مواد اولیه مهم است، معتقدم صنف باید تصمیم جدی بگیرد تا مواد اولیه مورد نیاز خود را با قیمت مناسب تامین کند، اگر برخی فعالان صنفی کنار هم قرار بگیرند و برای بقا و آرامش صنعت، آن کالا را تامین کنند، کار به خوبی پیش می‌رود، زیرا تامین‌کنندگان مستقل، گاهی شرایط سختی برای چاپخانه‌داران ایجاد می‌کنند.
